| Strona główna | Mapa serwisu | |
 |
|
 |
Szczep | |||||||
| ||||||||
 | ||||||||
|
Strona | |||||||
| ||||||||
|
Vademecum | |||||||
| ||||||||
| |
Historia | |
Trochę o tym, co już minęło... W maju 1911 roku podczas wycieczki szkolnej na gruzach zamku Melsztyńskiego uczniowie I CK Wyższej Szkoły Realnej w Krakowie powzięli myśl założenia drużyny skautowej. Głównym inspiratorem tego zamierzenia był nauczyciel gimnastyki w tejże szkole dr Herman A. Mojmir. W Melsztynie zawiązano dwa patrole (zastępy), z których jeden - "Lisów" - podjął pracę skautową. Takie były początki historii krakowskiej "Szóstki", jednaj z najstarszych istniejących drużyn harcerskich w Polsce, która działa obecnie przy Szkole Podstawowej nr 4 im. R. Traugutta w Krakowie. Po wakacjach uczniowie Szkoły Realnej pod kierownictwem dra Mojmira zorganizowali regularną drużynę skautową, liczącą na początku 8, a później 5 patroli. W okresie wrzesień-listopad 1911 roku de Zygmunt Wyrobek zorganizował w Krakowie 3 drużyny skautowe, działające przy TG "Sokół", w ich skład nie weszła jednak drużyna ze Szkoły Realnej, mimo iż działała zgodnie z przepisami skautowych drużyn sokolich i uczestniczyła w ich zajęciach. We wrześniu 1912 roku nastąpiła reorganizacja skautingu krakowskiego, w wyniku której m.in. nastąpiła "fuzja" drużyny Szkoły Realnej (5 patroli) z drużynami sokolimi. Wtedy to drużyna z I Szkoły Realnej otrzymała numer VI, barwy błękitne (od barw szkoły) i obrała sobie za patrona Bartosza Głowackiego. Drużynowym został mianowany dr Herman Mojmir, jej dotychczasowy "samozwańczy kierownik", który prowadził "Szóstkę" do września 1913 roku. Po nim objął drużynę dh Stefan Kuta (na początku lat dwudziestych komendant Krakowskiej Chorągwi Harcerzy). Wybuch I wojny światowej rozprasza skautów i dezorganizuje dobrze rozwijającą się pracę drużyny. Starsi wstępują do legionów (np Stefan Kuta, Stanisław Strzelichowski, Alfons Tąkiel, Jan Targosz), młodsi pełnią służbę przy NKN i pracują w jednej wspólnej krakowskiej drużynie skautowej. W 1915 roku drużynowi Romuald Kawalec i Antoni Sarna odbudowują Szóstkę. W Walkach o niepodległą Polskę i jej granice bierze udział w różnych formacjach Wojska Polskiego wielu Szóstaków (m.in. Romuald Kawalec, Jan Reyman, Kazimierz Habura). Na polu chwały ginie ppor. Antoni Langman, pchor. Alfons Tąkiel - odznaczeni pośmiertnie krzyżami Virtuti Militari. W 1919 roku w Czortkowie k/Tarnopola umiera pełniąc samarytańską posługę komendant Szpitala Epidemiologicznego dr H. Mojmir. W latach 1915-1920 następują ciągłe zmiany drużynowych. Drużynę prowadzą kolejno: Antoni Sarna, Czesław Obtułowicz, Kazimierz Habura, Alfons Tąkiel, Tadeusz Zawadzki i Jan Reyman. Poziom pracy harcerskiej ze względu na trudną sytuację wojenną jest bardzo nieustabilizowany. Nowy rozdział w dziejach Szóstki rozpoczyna się w roku 1920, gdy drużynę obejmuje dh Włodzimierz Długoszewski. Szybko powiększa jej szeregi i ożywia pracę programową. 6 KDH zmienia w tym okresie patrona, którym zostaje Romuald Traugutt oraz definitywnie wychodzi z I Szkoły Realnej, stając się drużyną środowiskową. W 1922 roku Szóstka organizuje pierwszą kolonię letnią w Grybowie (komendant - Wł. Długoszewski), a w 1927 roku pierwszy obóz stały pod namiotami w Harklowej (komendant - Stanisław Leszczycki). Po Wł. Długoszewskim drużynę prowadzi Ignacy Fik, który w 1926 roku za swe lewicowe poglądy i krytykę społecznego programu związku zostaje usunięty z ZHP. Jego przybocznymi byli Mieczysław Lewiński i Stanisław Leszczycki. Ignacy Fik zwracał szczególną uwagę na pracę zastępów, turystykę (pierwsze obozy wędrowne - 1924 i 1925) oraz rozwój uzdolnień intelektualnych. Drużyna wydaje pisemka "Nasze Pisemko" (34 numery), "Łza Krokodyla", "Wilcza Gwara", później "Młodzik" Wybitniejsi drużynowi z lat 20tych i 30tych to: St. Leszczycki, Eugeniusz Fik, Władysław iRadwański, Jerzy Hyła, Wiesław Zapałowicz. Na początku lat 30-tych Szóstka pod wodzą dha E. Fika organizuje szereg udanych obozów stałych w Zubrzycy Górnej i Dolinie Chochołowskiej. Na obozach tych ukształtowały się obozowe tradycje i zwyczaje 6 KDH. Zimą 1930 roku zorganizowano też pierwszy obóz narciarski w Zawadce, kontynuując nową formę pracy harcerskiej w latach następnych. W 1931 roku doraźny zastęp z 6 KDH uczestniczy w Zlocie Skautów Słowiańskich w Pradze, a w 1932 roku zastęp "Włóczęgi Wodne" bierze udział w międzynarodowym Zlocie Skautów w Garczynie. Na początku lat 30-tych 6 KDH znajduje oparcie w Męskiej Szkole Powszechnej nr 4 im. św. Jana Kantego przy ul. Smoleńsk, gdzie działa do dnia dzisiejszego. Decyzja podjęcia ścisłej współpracy z tą szkołą wynikała m.in. z ogólnozwiązkowej ofensywy harcerskiej harcerskiej prowadzonej w szkołach powszechnych. Do tego czasu harcerstwo działało głównie przy szkołach średnich. Ponadto już w latach 20-tych starsi uczniowie SP nr 4 należeli do Szóstki, a młodsi byli członkami zastępów wilczęcych. Dzięki aktywności dyrektora szkoły Antoniego Radwańskiego drużyna dostała izbę harcerską w budynku przy ul. Smoleńsk (salka na parterze w oficynie) i uzyskała wszechstronną pomoc zwłaszcza materialną (dofinansowanie obozów). Dnia 14 maja 1933 roku 6 KDH otrzymuje na dziedzińcu Wawelskim od swojego Koła Przyjaciół sztandar. W 1935 roku Szóstka uczestniczy w Jubileuszowym Zlocie Harcerstwa w Spale. Latem 1939 roku drużynowy W. Zapałowicz organizuje ostatni w wolnej Polsce obóz stały w Barcicach. Wybuch II wojny światowej, a później 5 lat okupacji staje się najtrudniejszym egzaminem dla harcerstwa, sprawdzianem efektywności modelu wychowawczego. W kampanii wrześniowej biorą udział liczni Szóstacy, a dh Jerzy Hyła ginie w czasie działań wojennych. Przed wkroczeniem Niemców do Krakowa chłopcy z Szóstki zabezpieczyli sztandar, archiwum i biblioteczkę drużyny. Sztandar był przechowywany przez braci Syrzistie. Ich matka spaliła go, by w czasie przeprowadzanej rewizji jie dostał się w ręce hitlerowców. Jesienią 1939 roku dh Wiesław Zapałowicz i hm. Eugeniusz Fik organizują 6 KDH i w warunkach okupacyjnych prowadzą działalność harcerską. Kilku Szóstaków włączyło się czynnie w pracę Szarych Szeregów, wchodząc w skład lub współpracując z Komendą Chorągwi (np. hm. E. Fik - komendant Krakowskiej Chorągwi Szarych Szeregów, Adam Łukaszewski, Lucjan Mazurkiewicz). Wielu Szóstaków walczyło na wszystkich frontach II wojny światowej - Andrzej Piotrowski we Francji, Andrzej Radwański i Henryk Skowron w Anglii (piloci RAF-u); Ignacy Fik, Mieczysław Lewiński, Julian Topolnicki (czł. dow. GL), Krzysztof Beres i dh Rerutko zginęli w oddziałach partyzanckich, Stefan Kuta (Kaliński) poległ w powstaniu warszawskim. Jerzy Szewczyk i Lucjan Krywak redagują w Krakowie harcerską prasę konspiracyjną. Po reorganizacji Szarych Szeregów działa VI Drużyna Zawiszy im. R. Traugutta, ktorej drużynowymi byli dh Zdzisław Jakubowski i Marian Młynarski. Po wyzwoleniu Szóstka wznawia działalność w Szkole Podstawowej nr 4 pod kierownictwem dha Jana Chmielnikowskiego. Dnia 22 IV 1945 roku w czasie "Dnia Harcerza" na dziedzińcu Wawelskim 6 KDH otrzymuje nowego patrona - Ignacego Fika. Druga połowa lat 40-tych to trudny okres w dziejach drużyny. Czas odbudowy - udział w pracach porządkowych, akcji "Książki dla Śląska", itd., a zarazem trudności organizacyjnych (brak kadry) i materialnych. Drużynę prowadzą w tych latach kolejno: Zbigniew Mazur, Tadeusz Wojczuk, Stanisław Dustanowski i Jerzy Korzeń. Zorganizowano cztery obozy stałe. Drużyna miała swoją izbę w jednej z klas w baraku przy ul. Wygoda (do południa odbywały się tam lekcje). Gdy z końcem lat 40-tych 6 KDH zaczęła stabilizować swoją pracę na dobrym, równym poziomie nastąpiły złe czasy dla harcerstwa. Po odejściu dyrektora Radwańskiego w drastyczny sposób pogorszyły się kontakty ze szkołą. Odebrano drużynie zajmowany przez nią kąt, zniechęcano do pracy drużynowych. Na przełomie 1949/50 roku następuje likwidacja 6 KDH. W latach 1950-58 w Szkole Podstawowej nr 4 działa drużyna Organizacji Harcerskiej Związku Młodzieży Polskiej im. L. Waryńskiego. Jest to szkolna organizacja wzorowana na radzieckim "Pionierze". W grudniu 1956 roku dh Ryszard Hołubowicz reaktywuje "Szóstkę i szyje dla drużyny nowy sztandar (wykonany w 1957 roku). Dnia 24 kwietnia 1960 roku sztandar ten zostaje wręczony 6 KDH w czasie uroczystości, która odbyła się w nowej sali gimnastycznej. W 1957 roku Szóstka powraca do dawnego patrona R. Traugutta. Jesienią 1961 roku powstaje Szczep 6 Krakowskiej Drużyny Harcerskiej "Leśni Ludzie" im. R. Traugutta (3 drużyny męskie i 2 drużyny zuchowe), którego komendantem zostaje dh phm. Jerzy Błoński. Szczep rozwija się dynamicznie pod kierownictwem phm. J. Błońskiego, phm. Stanisława Mitkowskiego, phm. Jerzego Cempli, hm. Stanisława Reizera, pwd. Jana Dziadonia, hm. Bogusława Fijaka i innych komendantów, utrzymując wysoki poziom pracy harcerskiej. Od 1957 roku organizowane są corocznie obozy stałe, a od 1961 roku zimowiska. Szóstka już od lat 30-tych słynna jest ze swych puszczańskich obozów, które i dzisiaj otrzymują najwyższe oceny przełożonych, będąc wzorem dla innych. W 1969 roku dhna Janina Pachura (Surma) zakłada i prowadzi pierwszą w Szczepie 6 KDH drużynę żeńską, która przyjęła nazwę "Szpilki Sosnowe". W roku jubileuszu 75-lecia sztandar Szczepu 6 KDH w dowód wieloletnich zasług drużyny dla ruchu harcerskiego został odznaczony dnia 4 X 1986 roku Krzyżem Zasługi dla ZHP. Dnia 7 IV 1986 roku Rada Ochrony Pomników Walki i Męczeństwa nadała Szczepowi 6 KDH Srebrny Medal Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej za opiekę nad miejscem męczeństwa Polaków przy ul. Smoleńsk (obecnie ul. Z. Dunin-Wąsowicza), grobami powstańców styczniowych i żołnierzy Polski Podziemnej. Opracowanie: hm. Maciej Kurzyniec |
| made by gogo & juju |
